OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARINDA BESLENME
Sağlıklı, yeterli ve dengeli beslenme her yaş döneminde olduğu gibi özellikle de çocuklar için çok önemlidir. Hızlı büyüme ve gelişme nedeni ile okul öncesi çocukların pek çok besin öğesine olan ihtiyacı hayatın diğer dönemlerine oranla daha fazladır ve bu dönemde kazanılacak beslenme alışkanlıkları yaşam boyu sürmektedir. Toplumun çekirdeğini oluşturan ve sürekli bir büyüme gelişme süreci içinde olan çocuklar, beslenme yetersizliklerinden en çok etkilenen gruplardan biridir ve çocukluk döneminde edinilen yanlış beslenme alışkanlıkları kalp hastalıkları, yüksek tansiyon ve şişmanlık gibi hastalıklar için temel risk faktörü oluşturmaktadır.
Sağlıklı beslenmenin yanı sıra çocukların daha hareketli bir yaşam tarzı benimsemeleri, fiziksel aktivite düzeylerinin arttırılması ve bu konuda desteklenmeleri çocukların sosyal, zihinsel ve bedensel gelişimlerine önemli katkılar sağlayacaktır.
Okul çağı çocukları için günlük tüketilmesi önerilen besin grupları;
Okulda öğlen yemeği veriliyorsa,daha dengeli ve sağlıklı beslenebilmek adına, yemeklerin okul yemekhanesinde yenmesi önemlidir.
Okulda öğlen yemeği verilemiyorsa..
-Okula götüreceğiniz beslenme çantasını da aynı şekilde 4 besin grubunda bulunan besinlerden seçerek hazırlayabilirsiniz. Bu çantada sulu yemekleri taşımak zordur.
-Dengeli bir şekilde hazırlanmış ekmek arası yiyeceklerle de sağlıklı beslenebilirsiniz.
-Örn;Haşlanmış yumurta,peynir,iyi pişmiş köfte,haşlanmış tavuk,haşlanmış et gibi besinlerden seçerek ekmek arasına koyabilirsiniz.
-Bunun yanına alacağınız,iyi yıkanmış sebze veya meyveler(domates,salatalık,marul,kazınmış havuç,mandalina,elma,üzüm,erik,kiraz gibi) vitamin ihtiyacınızı karşılayacaktır.
-İçecek olarak okul kantininden alacağınız ayran veya süt iyi bir seçim olacaktır.
-Ayrıca fındık,ceviz gibi kuruyemişlerin enerji,protein ve mineral alımına destek olacağından öğünlerin yanına eklenmesi gerekenlerdendir.
Bazen okuldan alacağınız bir tost veya yine evden getireceğiniz 1-2 dilim börekyanına içecek olarak seçtiğiniz ayran veya süt de öğle yemeğiniz olabilir. Ama bunun üzerine çantanızda bulunduracağınız bir sebze veya meyveyi de yemelisiniz.
Ara öğünlerde hangi besinlerden seçebilirsiniz?Okulda veya özellikle okuldan eve geldiğinizde, dinlenirken ve ders çalışırken açlık hissettiğinizde ara öğünlerde seçeceğiniz besinler, aldığınız enerji miktarını etkiler. Şeker ve yağ içeriği fazla olan yiyeceklerle gereksiz yere fazla enerji almış olursunuz.
Ara öğünlerde meyve, ayran, süt, taze meyve suları, peynir ekmek, küçük kek veya poğaça gibi yiyecek ve içeceklerle daha sağlıklı beslenmiş olursunuz. Tatlı yemek istediğiniz zamanlarda en iyi seçim, sütlaç veya muhallebi gibi sütlü tatlılardır.
Sevgili Anne ve Baba,
Çocuğunuz çok hızlı bir büyüme ve gelişme dönemi içinde bulunmaktadır. Eskisinden daha fazla ev dışında beslenmektedir. Acaba çocuğunuzun büyümesi vegelişmesi için gerekli olan besinleri vebunlardan ne miktarda yemesi gerektiğini biliyor musunuz? Yoksa amacınız sadece çocuğunuzun karnını doyurmak mı? Sizce, çocuğunuzun her sevdiği besin onun için yararlı mı? Çocuğunuzun beslenme alışkanlıkları, sağlığı, başarısı çocuğunuzun güçlü ve mutlu olmasını etkiler mi?
Sorularınızın cevaplarını etkileyebilecek bazı öneriler:
Kemikleri, dişleri ve kaslarının gelişimi,yaşına ve ağırlığına göre ideal boy uzunluğuna sahip olabilmesi için; ;HER GÜN 2-3 su bardağı süt veya yoğurt, 1 kibrit kutusu kadar peynir,
Beyin gelişimi, hastalıklara karşı dirençli olması ve kansızlıktan korunmasıiçin;HER GÜN 2-3 köfte büyüklüğündeet, tavuk, balık, hindi veya 1 tabak kurubaklagil yemeği (kuru fasulye, nohut, mercimek vb) buna ilave haftada 3-4 kez 1 adet yumurta,
Hastalıklardan korunabilmek, gözlerinin, dişlerinin, cildinin sağlığı ve sindirim sisteminin düzenli çalışması için; HER GÜN 5 porsiyon taze sebze veya meyve,
Enerji sağlaması, sinir sisteminin güçlenmesi için; HER GÜN 4-6 orta dilim ekmek, 1 tabak pilav ve yamakarna, 1 kase çorba veya 1 orta dilim börek..
Ö N E R İ L E R;
- Çocuğunuzun günde 3 ana, 2 ara öğün olarak beslenmesine dikkat ediniz, öğün atlatmayınız.
- Sabah kahvaltısı çocuğunuzun okul başarısı için önemlidir. Çocuğunuzu kahvaltı yaparak güne başlatınız.
- Ara öğünlerde çocuğunuzun sağlıklı beslenmesi için meyve, ayran, süt, taze sıkılmış meyve suları, peynirli sandviç, kek veya poğaça gibi besinleri tercih ediniz.
- Yemeklerinizde iyotlu tuz kullanınız, iyotlu tuzu koyu renkli cam kavanozda ağzı kapalı olarak saklayınız. Tuzu yemeğe ocaktan indirmeye yakın katınız ve yemeği pişirdiğiniz kabın ağzını kapalı tutunuz. Aşırı tuz tüketiminden kaçınınız.
- Çocuğunuzun vücudunun düzenli çalışması için günde 1 - 1,5 litre su/sıvı tüketmesini sağlayınız.
- Çocuğunuzun vücut ağırlığındaki değişikliklere (şişmanlık, zayıflık) dikkat ediniz, gerektiğinde bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.
- Beslenme çantasında; süt, ayran, meyve suyu, peynir, meyve, ekmek, taze sebze, meyve, haşlanmış yumurta, et (köfte, balık, tavuk eti), kek, kurabiye veya poğaça gibi yiyeceklerin bulunmasını tercih ediniz.
- Beslenme çantasının temizliğine çok dikkat ediniz.
- Çocuğunuzu, açıkta satılan besinleri almaması konusunda uyarınız.
- Çocuğunuza yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazandırmak için örnek olunuz.Çocuğunuzun şeker ve yağiçeriği yüksek besinler (cips, kızartmalar, şekerlemeler, kolalı ve gazlı içecekler v.b.) yerine besleyici değeri yüksek besinleri tercih etmesini sağlayınız.
- Çocuğunuza el yıkama ve diş fırçalama alışkanlığını kazandırınız.
- Çocuğunuzun televizyon ve bilgisayar karşısında daha az zaman harcamasını sağlayınız ve hareketli bir yaşam sürmesine dikkat ediniz.Çocuğunuzu herhangi bir spor dalı ile ilgilenmesi konusunda destekleyiniz.
Çünkü,sağlıklı beslenme, sağlıklı çocukluk; sağlıklı çocukluk ise sağlıklı yetişkinlik demektir...